O HPV μεταδίδεται στον πρωκτό με την άμεση σεξουαλική επαφή, με διάφορα αντικείμενα αλλά και με το άγγιγμα του χεριού στα γεννητικά όργανα. Η χρήση προφυλακτικού είναι απαραίτητη αλλά δεν προφυλάσσει απόλυτα από την εμφάνιση των κονδυλωμάτων του πρωκτού. Η μόλυνση με τον HPV, τα κονδυλώματα στον πρωκτό, οι δυσπλασίες του πρωκτού και ο καρκίνος πρωκτού είναι πιο συχνά σε άνδρες και γυναίκες που στο παρελθόν έχουν έρθει σε επαφή με πολλούς συντρόφους ή έχουν σεξουαλικές επαφές στον πρωκτό. Επίσης οι παθήσεις αυτές είναι συχνότερες σε γυναίκες με δυσπλασίες ή καρκίνο των εξωτερικών γεννητικών οργάνων.
Το μειωμένο ανοσοποιητικό είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για κονδυλώματα πρωκτού. Μειωμένο ανοσοποιητικό έχουμε σε μόλυνση από τον ιό HIV ή σε μακροχρόνια θεραπεία με κορτιζόνη ή άλλα φάρμακα που μειώνουν την αντίδραση του οργανισμού. Αυτή η θεραπεία χορηγείται πχ σε μεταμοσχεύσεις, σε αυτοάνοσα νοσήματα ή σε φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου. Το κάπνισμα είναι ένας επιβαρυντικός παράγοντας για την εμφάνιση των κονδυλωμάτων πρωκτού, την επανεμφάνιση τους και την εξέλιξη της HPV μόλυνσης σε καρκίνο. Η συχνότητα του καρκίνου του πρωκτού στους ομοφυλόφιλους είναι παρόμοια με τη συχνότητα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας πριν την εισαγωγή του test-pap.
Τί προκαλεί ο ιός HPV στον πρωκτό;
Ο ιός HPV εντοπίζεται συχνά στον πρωκτό χωρίς να γίνεται αντιληπτός με συμπτώματα. Οι καλοήθεις υπότυποι προκαλούν τα κονδυλώματα που εμφανίζονται σαν εξογκώματα με τη μορφή κουνουπιδιού. Άλλοι υπότυποι προκαλούν επίπεδες προκαρκινικές αλλοιώσεις, χαμηλόβαθμες-ακίνδυνες (LGAIN) και υψηλόβαθμες (HGAIN) που μπορεί να εξελιχθούν σε πρωκτικό καρκίνο σε ένα ποσοστό 9-15 % μέσα σε 3-5 χρόνια.
Ποια είναι η ιδανική ηλικία εμβολιασμού για τον ιό HPV;
Ο εμβολιασμός πρέπει να γίνεται σε ηλικία μεταξύ 12-26 ετών, όμως η μεγαλύτερη ηλικία δεν αποτελεί αντένδειξη. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων σημειώνει τα οφέλη του εμβολίου και στον πληθυσμό ηλικίας άνω των 26 ετών και ειδικά στις ομάδες υψηλού κινδύνου (ομοφυλόφιλοι, ανοσοκατεσταλμένοι, οροθετικοί κλπ.).
Είναι ασφαλές και επαρκώς ελεγμένο το εμβόλιο για τον HPV;
Τα εμβόλια για τον ιό HPV, όπως και κάθε άλλο εμβόλιο έχουν δοκιμαστεί πειραματικά και οι παρενέργειες τους έχουν καταγραφεί και αξιολογούνται καθημερινά. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων διαβεβαιώνουν ότι τα εμβόλια για τον HPV είναι ασφαλή.
Μπορεί ο ιός HPV να μολύνει το έντερο;
Ο ιός HPV μολύνει μόνο τα κύτταρα του δέρματος και όχι αυτά του εντέρου. Τα κύτταρα του δέρματος φθάνουν σε απόσταση το πολύ 5 – 7 χιλιοστά από την είσοδο του πρωκτού. Δεν χρειάζεται βαθύτερος έλεγχος του εντέρου για μόλυνση από τον ιό HPV.
Είναι συχνή η μόλυνση του πρωκτού με τον HPV στους ομοφυλόφιλους;
Η μόλυνση στον πρωκτό στους ομοφυλόφιλους φθάνει το 60%. Όταν μάλιστα συνυπάρχει μόλυνση με τον ιό HIV, τότε η συχνότητα μόλυνσης από τον HPV φθάνει μέχρι και το 90%.
Σε ποιους πρέπει να διενεργείται η πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας;
Ο έλεγχος με την πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας γίνεται σε κάθε ασθενή με υποψία μόλυνσης από τον ιό HPV και υψηλό κίνδυνο δυσπλασίας. Πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας πρέπει να γίνει εάν η κυτταρολογική εξέταση έχει ύποπτα ευρήματα. Η πρωκτοσκόπηση πρέπει να επαναλαμβάνεται για τον καυτηριασμό των δυσπλαστικών αλλοιώσεων που εντοπίστηκαν.
