Δεν χειρουργούμε ασθενείς που συνεχίζουν να κάθονται πάνω από 10 λεπτά στην τουαλέτα.
Δεν χρειάζονται όλες οι περιπτώσεις αιμορροΐδων χειρουργική επέμβαση.
Οι θρομβωμένες αιμορροΐδες (πρόσφατες επώδυνες διογκώσεις) δεν χρειάζονται χειρουργική επέμβαση. Δεν υπάρχει περίπτωση αποστήματος ή γενικευμένης θρόμβωσης μετά από θρομβωμένες αιμορροΐδες.
Δεν υπάρχει χειρουργική επέμβαση που να επιτρέπει την παραμονή στην τουαλέτα πάνω από πέντε λεπτά.
Συντηρητική θεραπεία αιμορροΐδων
Εάν γίνει η διάγνωση με αιμορροΐδες, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει ο ασθενής είναι να διορθώσει τον τρόπο αφόδευσης. Δεν νοείται και δεν είναι σωστό να χειρουργηθεί κάποιος για αιμορροΐδες εάν συνεχίζει να παίζει με το κινητό του στην τουαλέτα. Είναι πολύ απαραίτητο όσο και αποτελεσματικό ο ασθενής να διορθώσει τον τρόπο αφόδευσης πριν αποφασίσει να προχωρήσει σε οποιαδήποτε επέμβαση. Εάν η πιστή τήρηση των παραπάνω μέτρων δεν βοηθήσει την κατάσταση, τότε μπορούμε να προστρέξουμε σε μία πιο επεμβατική αντιμετώπιση.
Τα απλά εξογκώματα από δέρμα που προβάλλουν από τον πρωκτό δεν χρειάζονται αντιμετώπιση ή αφαίρεση.
Η θρόμβωση των αιμορροΐδων που είναι μία πολύ επώδυνη διόγκωση μετα από δυσκοιλιότητα, παρατεταμένη παραμονή στην τουαλέτα ή έντονη άσκηση και κούραση. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος θρόμβωσης που επεκτείνεται στην καρδιά ή αποστήματος που φθάνει στους όρχεις μετα από αιμορροιδική θρόμβωση. Το μόνο που χρειάζεται είναι ξεκούραση και σίγουρα όχι χειρουργική επέμβαση.
Το αίσθημα ατελούς κένωσης, συχνότερο σε γυναίκες είναι η αίσθηση ότι η κένωση του εντέρου δεν ολοκληρώθηκε πλήρως, επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε αιμορροΐδες ή σε εσωτερική χαλάρωση του εντέρου και απαιτεί διαφορετική αντιμετώπιση.
Η συντηρητική θεραπεία είναι συνήθως η πρώτη επιλογή για τις αιμορροΐδες πρώτου και δεύτερου βαθμού. Στις περιπτώσεις αυτές, τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια και μπορούν να αντιμετωπιστούν με αλλαγές στον τρόπο ζωής, στη διατροφή και στη φροντίδα της περιοχής.
Καθημερινές Συνήθειες για την Αποφυγή Χειρουργειου
Πριν από οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση, οι ασθενείς θα πρέπει να δεσμευτούν σε ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, οι οποίες μπορεί να μειώσουν τα συμπτώματα και να αποτρέψουν την εξέλιξη της πάθησης, κάνοντας περιττή τη χειρουργική παρέμβαση. Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν:
Διατροφή και Καθημερινές Συνήθειες
Η δυσκοιλιότητα είναι ένας από τους κύριους παράγοντες που επιδεινώνουν τις αιμορροΐδες. Η αλλαγή στη διατροφή είναι κρίσιμη για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των αιμορροΐδων:
- Υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών: Η διατροφή πρέπει να είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης, ώστε να διασφαλίζεται η μαλακή σύσταση των κοπράνων και να αποφεύγεται η δυσκοιλιότητα.
- Επαρκής πρόσληψη υγρών: Η κατανάλωση άφθονου νερού καθημερινά βοηθά στην αποτροπή της αφυδάτωσης και της δυσκοιλιότητας.
- Αποφυγή παρατεταμένης παραμονής στην τουαλέτα: Ο χρόνος στην τουαλέτα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 5-10 λεπτά, καθώς η πίεση μπορεί να επιδεινώσει τις αιμορροΐδες.
Τοπική Φροντίδα
- Το σαπούνι και το κοινό χαρτί τουαλέτας μπορούν να ερεθίσουν την ευαίσθητη περιοχή του πρωκτού. Η υπερβολική καθαριότητα του πρωκτού πρέπει να αποφεύγεται.
- Χλιαρά λουτρά: Συνιστώνται καθημερινά, καθώς μειώνουν τον ερεθισμό και ανακουφίζουν από τον πόνο. Η παραμονή σε ζεστό νερό για 10-15 λεπτά μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μείωση της φλεγμονής.
Φαρμακευτική Αγωγή
- Κρέμες και αλοιφές: Οι τοπικές κρέμες και αλοιφές που περιέχουν κορτικοστεροειδή ή αναισθητικά μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο και τη φλεγμονή.
- Αντιφλεγμονώδη χάπια: Σε περιπτώσεις σοβαρού πόνου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
Χειρουργική θεραπεία
Οι χειρουργικές επεμβάσεις στο νοσοκομείο ενδείκνυνται μόνο για προχωρημένες περιπτώσεις. Ο υψηλός αριθμός αιμορροϊδεκτομών που αναφέρουν ορισμένοι χειρουργοί μπορεί να υποδηλώνει επιθετική προσέγγιση του ασθενούς. Οι εισαγωγές σε νοσοκομείο για αιμορροΐδες στην Ελλάδα δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις 4000 ετησίως σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα.
Η παραδοσιακή αιμορροϊδεκτομή (Milligan-Morgan) έχει σε μεγάλο βαθμό αντικατασταθεί από λιγότερο επώδυνες και αναίμακτες επεμβάσεις. Υπάρχουν πολλές αποτελεσματικές επεμβατικές τεχνικές σήμερα. Τα τελευταία 20 χρόνια, έχουν αναπτυχθεί περίπου 20 διαφορετικές συσκευές και τεχνικές για τη θεραπεία των αιμορροΐδων (Longo, HAL, THD, Rafaelo, Laser – LHP κ.λπ.). Ο χειρουργός πρωκτολόγος πρέπει να είναι σε θέση να εφαρμόζει 4-5 από αυτές και να επιλέγει την κατάλληλη μέθοδο ή συνδυασμό, ανάλογα με την περίπτωση και την προσωπικότητα του ασθενούς. Υπάρχουν και τεχνικές με περίεργα και εξωτικά ονόματα που χρησιμοποιούν ορισμένοι χειρουργοί σαν διαφημιστική σημαία στην προσπάθεια διαφοροποίησης και προβολής.
Ο χειρουργός πρωκτολόγος επιλέγει την καταλληλότερη θεραπεία μετά από λεπτομερή πρωκτοσκόπηση, η οποία συχνά συνοδεύεται από πίεση και προσπάθεια αφόδευσης για την αποκάλυψη αιμορροΐδων που δεν είναι ορατές σε ηρεμία. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να ζητηθεί από τον ασθενή να αφοδεύσει για να φανεί πλήρως η πρόπτωση των αιμορροΐδων.
Ορισμένες αιμορροΐδες θεραπεύονται με ελαστική περίδεση, άλλες με laser, ενώ κάποιες απαιτούν χειρουργική αφαίρεση. Κάθε επέμβαση πρέπει να εφαρμόζεται αυστηρά στις ενδείξεις της. Πριν από την επέμβαση, απαιτείται προεγχειρητική καθοδήγηση για τη σωστή αφόδευση. Τεχνικές όπως το laser και οι υπέρηχοι, είτε μεμονωμένα είτε σε συνδυασμό, προσφέρουν εξαιρετικά αποτελέσματα σε επιλεγμένες περιπτώσεις. Το laser προτείνεται για μικρές εξωτερικές αιμορροΐδες με βλεννογονική πρόπτωση, ενώ η ανάρτηση με υπερήχους HAL-RAR είναι ιδανική για εσωτερικές αιμορροΐδες που προεξέχουν και αιμορραγούν.
Η τοποθέτηση ελαστικών δακτυλίων γίνεται σε επιλεγμένες περιπτώσεις αιμορροΐδων δευτέρου βαθμού στο ιατρείο με άριστα αποτελέσματα. Ο πόνος μετά την τοποθέτηση ελαστικών δακτυλίων οφείλεται είτε σε κακή τεχνική είτε σε ακατάλληλες για την επέμβαση αυτή αιμορροΐδες.
Πότε Χρειάζεται Χειρουργική Παρέμβαση;
Οι αιμορροΐδες δεν χρειάζονται πάντα χειρουργική επέμβαση και είναι καλύτερο να αντιμετωπίζονται σε φάση ηρεμίας. Αν χειρουργηθούν σε οξεία κατάσταση, ο μετεγχειρητικός τραυματισμός μπορεί να είναι πιο σοβαρός. Η επεμβατική θεραπεία είναι απαραίτητη μόνο όταν οι αιμορροΐδες αιμορραγούν, είναι μεγάλες, εκκρίνουν υγρά ή δυσκολεύουν τον καθαρισμό της περιοχής. Σε εσωτερική πρόπτωση του εντέρου, συχνή στις γυναίκες με αίσθημα βάρους ή ατελούς κένωσης, η αιμορροϊδεκτομή δεν βοηθά. Απαιτείται φυσιοθεραπεία ή λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση.
Οι αιμορροΐδες χρειάζονται να αντιμετωπισθούν επεμβατικά εάν αποτύχει η συντηρητική αντιμετώπιση με αλλαγή τρόπου αφόδευσης και τοπικές θεραπείες. Με τη διόρθωση του τρόπου αφόδευσης, πολλές αιμορροΐδες μπορούν να θεραπευτούν πλήρως. Οι υπόλοιπες απαιτούν επεμβατική αντιμετώπιση είτε στο ιατρείο είτε στο χειρουργείο.
Ποιες είναι οι ενδείξεις χειρουργικής αντιμετώπισης των αιμορροΐδων
1. Σοβαρή αιμορραγία ειδικά εάν παρατηρείται αναιμία.
2. Αιμορροΐδες που κρέμονται έξω από τον πρωκτό παροδικά κατά την αφόδευση ή μόνιμα.
3. Εκροή υγρών από τον πρωκτό.
4. Η οξεία θρομβωμενη αιμορροΐδα στις πρώτες δυο-τρεις ημέρες, εάν ο πόνος είναι πολύ έντονος.
5. Αφαίρεση των δερματικών εξογκωμάτων για κοσμητικούς λόγους, εάν είναι ενοχλητικά ή προκαλούν πόνο ή εάν εμποδίζουν την καλή υγιεινή της περιοχής.
Βασική Οδηγία: Η παραμονή στην τουαλέτα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 5 λεπτά. Σε διαφορετική περίπτωση, οι αιμορροΐδες θα υποτροπιάσουν μετά τη θεραπεία.
Επιλογές Θεραπείας Ανά Στάδιο Αιμορροΐδων
Στάδια και Μορφές Αιμορροΐδων
Οι αιμορροΐδες ταξινομούνται σε διάφορα στάδια και μορφές, αλλά η ταξινόμηση αυτή δεν αντικατοπτρίζει πάντα τη σοβαρότητα της κατάστασης. Για παράδειγμα, κάποιες αιμορροΐδες τετάρτου βαθμού δεν απαιτούν παρέμβαση, ενώ αιμορροΐδες τρίτου βαθμού μπορεί να χρειάζονται άμεση θεραπεία. Η προσωπικότητα και η ευαισθησία του ασθενούς πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη. Δεν είναι κατάλληλη μια επώδυνη μέθοδος για έναν ασθενή ευαίσθητο στον πόνο, ενώ άλλοι μπορεί να επιλέγουν την οριστική θεραπεία ανεξαρτήτως πόνου.
- Αιμορροΐδες Πρώτου Βαθμού: Σπάνια απαιτούν θεραπεία.
- Αιμορροΐδες Δευτέρου Βαθμού: Αντιμετωπίζονται με σκληρυντικές ενέσεις ή ελαστική περίδεση αν έχουν μίσχο. Εάν συμμετέχει η οδοντωτή γραμμή ή δεν υπάρχει μίσχος, προτιμάται το laser.
- Αιμορροΐδες Τρίτου και Τετάρτου Βαθμού: Σε περιπτώσεις κυκλοτερούς πρόπτωσης ή μεγάλων αιμορροΐδων, προτιμώνται υπέρηχοι HAL/THD ή laser. Σε πολύ μεγάλες εξωτερικές αιμορροΐδες, μπορεί να είναι αναγκαία η χειρουργική αφαίρεση.
