Ορισμένες ομάδες πληθυσμών διατρέχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν καρκίνο στον πρωκτό λόγω της συχνής μόλυνσης με τον ιό των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων (HPV) και μειωμένης αντίστασης στον ιό αυτό. O ιός HPV είναι σχεδόν η μοναδική αιτία που προκαλεί καρκίνο του πρωκτού. Ο ιός αυτός προκαλεί καρκίνο και στα γεννητικά όργανα της γυναίκας, στο πεός, στο στόμα, στις αμυγδαλές και στο φάρυγγα. Μεταδίδεται πολύ συχνά με τη σεξουαλική επαφή.
Η παραμονή της μόλυνσης από τον ιό HPV και η εξέλιξη σε καρκίνο είναι πολύ συχνότερη στα άτομα με μειωμένη κυτταρική ανοσία, όπως π.χ. σε περίπτωση μόλυνσης από τον ιό HIV και σε φαρμακευτική ανοσοκαταστολή, όπως π.χ μετά από μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων. Γιά το λόγο αυτό, ο καρκίνος του πρωκτού είναι συχνότερος στις ομάδες αυτές, ειδικά εάν υπάρχει πρωκτική επαφή. Ο ιός HPV ανευρίσκεται περίπου στο 90% των καρκίνων του πρωκτού και το 90% των παραπάνω περιπτώσεων μόλυνσης οφείλεται στους υπότυπους 16 και 18 του HPV. Η συχνότητα του καρκίνου του πρωκτού στους gay είναι παρόμοια με αυτή του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας πριν την καθιέρωση του τεστ παπανικολάου.
Πρόληψη καρκίνου του πρωκτού
Οι πληθυσμοί αυτοί προληπτικά πρέπει να ελέγχονται τακτικά για την ανεύρεση προκαρκινωματωδών καταστάσεων υψηλόβαθμης επιθηλιακής δυσπλασίας (HGAIN).
O προληπτικός έλεγχος είναι εφικτός με την κυτταρολογική του πρωκτού (test-pap). Εάν η κυτταρολογική είναι θετική, ο έλεγχος πρέπει να επεκταθεί με την πραγματοποίηση πρωκτοσκόπησης υψηλής ευκρίνειας (High Resolution Anoscopy). Η κυτταρολογική έχει υψηλή ειδικότητα αλλά χαμηλή ευαισθησία, οπότε στο ιατρείο μας έχει αντικατασταθεί από την πολύ λεπτομερή και αποτελεσματική πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας .Στο πρωκτολογικό ιατρείο, εξετάζονται όλοι με την πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας επειδή η εξέταση αυτή έχει πολύ καλή διαγνωστική αξία.
Μόλυνση με τον HIV
Η μόλυνση από τον ιό HPV είναι περισσότερη συχνή, μακροχρόνια και εκετεταμένη σε περίπτωση μόλυνσης από τον ιό HIV. Η συχνότητα μόλυνσης από τον ιό των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων είναι μεγαλύτερη στους οροθετικούς και η έκταση των κονδυλωμάτων (μέγεθος και αριθμός) είναι μεγαλύτερη. Λόγω μειωμένης κυτταρικής ανοσίας έναντι των ιών, ακόμη και σε περίπτωση λήψης αντιρετροϊκής αγωγής, ο οργανισμός έχει μειωμένη αντίσταση και ικανότητα καταπολέμησης της μόλυνσης. Ο ιός παραμένει στον πρωκτό και η δράση του είναι περισσότερο ισχυρή, οπότε οι επικίνδυνοι τύποι προκαλούν πιο εύκολα προκαρκινωματώδεις δυσπλασίες HGAIN στην περιοχή. Υπολογίζεται ότι η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του πρωκτού σε HIV+ gay φθάνει το 10% σε όλη τη ζωή ενός ατόμου. Η πιθανότητα εμφάνισης υψηλόβαθμης δυσπλασίας σε οροθετικούς gay φθάνει το 50% σε όλη τους τη ζωή.
Παράγοντες κινδύνου για πρόκληση καρκίνου του πρωκτού:
- 15 ή περισσότεροι ερωτικοί σύντροφοι
- Πρωκτική σεξουαλική επαφή (έλεγχος κάθε 2-3 χρόνια).
- Ιστορικό δυσπλασίας τραχήλου μήτρας (CIN3)
- Κάπνισμα
- Κονδυλώματα πρωκτού
- Μεταμόσχευση νεφρού, ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, χρόνια θεραπεία με κορτιζόνη
- Μόλυνση με τον ιό HIV (έλεγχος κάθε χρόνο)
Για να κάνετε την εξέταση αυτή πρέπει να αποφύγετε υποκλυσμό ή ντούς πριν την επίσκεψη στο ιατρείο.
